1096 dni – tyle minęło od zatrzymania w dniu 16 września 1946 r. M.K. do jego zwolnienia z więzienia w dniu 16 września 1949 r.
M.K. był jednym z organizatorów struktur konspiracyjnych Związku Walki Zbrojnej, z których powstała późniejsza Placówka ZWZ Sławków wchodząca w skład Obwodu ZWZ Olkusz-Okręg Śląsk ZWZ. Następnie był członkiem Armii Krajowej oraz wchodził w skład sztabu Komendy Obwodu AK Olkusz.
Po wojnie nawiązał kontakt z kierownikiem Brygady Wywiadowczej WiN na powiat olkuski, stając się jej informatorem. Do zadań M.K. należało pozyskiwanie informacji dotyczących życia politycznego rejonu swojego działania. Został zatrzymany przez funkcjonariuszy UB we wrześniu 1946 r. a następnie w czerwcu 1947 r. za przynależność do WiN skazany przez Wojskowy Sąd Rejonowy w Krakowie początkowo na karę 3 i 5 lat pozbawienia wolności, przepadek całego mienia na rzecz Skarbu Państwa oraz utratę praw publicznych i obywatelskich praw honorowych na okres 1 roku. Przejścia z okresu śledztwa i pobytu w więzieniu spowodowały u M.K. znaczny ubytek na zdrowiu, co stanowiło dla niego znaczące utrudnienie w zapewnianiu rodzinie godnych warunków bytowych. Dodatkowo chorował na reumatyzm oraz poważne choroby serca. Mimo wielu prób M.K. nie udało się uzyskać odpowiedniego odszkodowania za doznane cierpienie i niesprawiedliwość, choć w 1956 r. został on rehabilitowany. Zmarł w 1963 r.
Uprawnienie córki M.K. do wystąpienia z wnioskiem o unieważnienie zapadłego wyroku w sprawie M.K. wynikało z art. 3 ust. 1 ustawy lutowej, zgodnie z którym w razie śmierci osoby represjonowanej uprawnionymi do złożenia wniosku o stwierdzenie nieważności orzeczenia są krewni w linii prostej. Argumentację zawartą we wniosku sporządzonym przez kancelarię w pełni podzielił Sąd Okręgowy w Krakowie, który we wrześniu 2020 r. postanowieniem stwierdził nieważność wyroku Wojskowego Sądu Rejonowego w Krakowie z dnia 27 czerwca 1947 r.
Powyższe orzeczenie pozwoliło mec. Maciejowi Drogoniowi na wystąpieniu w imieniu córki represjonowanego o zadośćuczynienie za krzywdy i odszkodowanie za szkody w związku z działalnością na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego. 9 czerwca 2021 r. Sąd Okręgowy w Krakowie zasądził na rzecz córki represjonowanego kwotę 540 000 zł tytułem zadośćuczynienia należnego zmarłemu represjonowanemu M.K. z odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku.
Sąd wziął pod uwagę czas izolacji M.K. (3 lata), jego młody wiek w okresie zatrzymania i odbywania kary (w chwili zatrzymania miał 36 lat), cierpienia fizyczne jakich doznał w trakcie izolacji (podczas śledztwa był on poddawany brutalnym przesłuchaniom, następnie przebywał w miejscach znanych z okrutnego traktowania więźniów) oraz cierpienia psychiczne (wynikające z rozłąki z żoną i córką). Dodatkowo sąd zwrócił uwagę na warunki bytowe panujące w zakładzie karnym, jak również negatywne skutki jakie izolacja wywołała dla jego zdrowia (reumatyzm, choroba serca, wybite zęby) oraz skutki jakie spowodowała dla jego dobrego imienia i pozycji w środowisku (po opuszczeniu więzienia ojciec wnioskodawczyni miał kłopoty ze znalezieniem zatrudnienia, był inwigilowany przez funkcjonariuszy UB).
Comments